พัฒนาการทางด้านจิตใจ ความคิด..ของวัยรุ่นตอนต้น เริ่มเข้าใจเหตุผลมากขึ้น แต่ไม่สามารถมองการณ์ไกลได้  เริ่มรู้ความต้องการคนรอบข้างว่าต้องการอะไร และตนเองต้องทำอย่างไร แต่ไม่ถึงขั้นที่สามารถวางแผนได้ไกล หรือมีความคิดที่ยืดหยุ่นนัก เช่น การแก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆ ตรงตามคนที่อยู่ในอุดมคติไหม หรือตรงตามคนที่ตนเองศรัทธาหรือไม่ ในบางครั้งเด็กไม่สามารถประยุกต์ความคิดนั้นให้เหมาะสมกับตนเองได้ ซึ่งถ้าพ่อแม่พยายามพูดคุยอธิบายถึงความคิดนั้นๆ แต่เด็กยังคงมีความคิดของตนเองที่จะเชื่อบุคคลในอุดมคติ คิดว่าความคิดตนเองถูกต้อง เพราะไม่สามารถยืดหยุ่นความคิดได้นั่นเอง อาการหรือพฤติกรรมใดที่พ่อแม่ควรปรึกษาแพทย์ ในวัยรุ่นตอนต้น พ่อแม่ควรสังเกตว่า วัยรุ่น มีความกังวลอะไร โดยยังไม่ต้องรีบไปตอบสนอง แนะนำ ควบคุม หรือกำกับโดยทันที ควรเปิดโอกาสให้เด็กพูดคุยอย่างเป็นธรรมชาติ  เช่น เรื่องการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายนั้นเป็นเรื่องธรรมชาติ โดยสามารถปรึกษาพ่อแม่ได้ ว่าต้องทำตัวอย่างไร ควรทำให้เด็กรับรู้ว่าการปรึกษาเรื่องดังกล่าวไม่ใช่เรื่องที่น่าอาย  พ่อแม่สามารถให้คำแนะนำในเรื่องการเปลี่ยนแปลงร่างกายได้  รวมไปถึงเรื่องการแต่งตัว การทำความสะอาด การระมัดระวังตนเองอีกด้วย